4 dingen die je niet wist over uitvaarten

Uitvaarten zijn waarschijnlijk geen standaard gespreksonderwerp als je met familie aan tafel zit. En ook op een verjaardag durft niet iedereen zomaar te beginnen over afscheidswensen. Maar als funeral planner kan ik je inmiddels wel vertellen, dat het niet zo eng is als het lijkt, deze gesprekken over de dood en het afscheid. Nu ik ruim zeven jaar ervaring heb als uitvaartbegeleider kan ik wel weer een paar wetenswaardigheden met jullie delen:

1. Er zijn geen regels
Dit is voor mij persoonlijk een hele fijne en ik kan het niet vaak genoeg zeggen, als ik de vraag krijg:“Mag dat wel?”. JA, dat mag! Als we het over uitvaarten hebben, mag eigenlijk alles. Er is geen fout of goed. Wat de een troost brengt, zal de ander irritatie en spanning brengen. De mooiste uitvaarten zijn de uitvaarten die een reflectie zijn van wie de overleden persoon is geweest. Een mooie, authentieke uitvaart mag modern of traditioneel zijn, met vaste afspraken of juist losjes, informeel of formeel. Het kan luchtigheid geven en er mag worden gelachen, je mag zingen en verhalen vertellen, je mag stil zijn en luidruchtig. Doe maar, het mag echt. 

2. Er mag worden geklapt
Sarah heeft net met hart en ziel gezongen voor haar beste vriendin. Er is geen mens in de zaal onberoerd gebleven. Ze gaat weer zitten en het blijft onaangenaam stil.
Waarom hebben we met elkaar bepaald dat je na een prachtig concert of optreden wel gaat klappen en bij een afscheid niet? Zoals wel meer gebruiken die blijven hangen, is dit een hardnekkige. Hoewel, bij een jongere mensen merk ik dat ze steeds vaker durven te laten zien dat ze het prachtig vonden. In iedere laag van de bevolking. Dus ja: laat die handjes maar gaan, soms is applaus juist erg gepast.

3.God hoeft niet te worden uitgenodigd
Maar hij/zij mag wel komen, als je dat wilt… de keuze is aan jou. Een afscheid hoeft niet per definitie religieus te zijn. Waarom? Nabestaanden hebben misschien helemaal geen binding (meer) met de kerk of de groep nabestaanden is een mix van leden uit diverse religieuze stromingen. Voor zulke situaties zijn er eigentijdse dominees en pastors die de ceremonie kunnen leiden zonder het woord God te noemen.
Er zijn getrainde sprekers van het humanistisch verbond en ritueelbegeleiders, die na gesprekken met de familie de ceremonie kunnen vormgeven.
De betere uitvaartondernemers hebben ook de skills om een ceremonie te leiden en voelen aan wat wel en wat niet bij deze familie past.
En als laatste een vaak gebruikte optie: een lid of goede vriend van de familie kan, met hulp van de uitvaartondernemer, de rol van ceremoniemeester vervullen. Ook hier geldt dus: alles kan en mag.

4. Je zult je de ceremonie herinneren
Maya Angelou zei: “People will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.”
Misschien weet je niet meer wie er naast je zat, welke kleur de bloemen hadden en of de kist nu blank of donker gelakt was, maar je zal altijd weten hoe je je op dat moment voelde. Dus neem de tijd om te bedenken hoe het het voor jou goed zou voelen en doe het goed. Dit afscheid kan tenslotte maar één keer. Een mooi afscheid helpt mensen om een begin te maken met het accepteren dat iemand er niet meer is en het geeft troost door de connectie die je hebt met iedereen die er die dag bij was.