Praten over de dood is lastig – voor veel volwassenen, en al helemaal met kinderen. Maar het is een gesprek dat onvermijdelijk een keer voorbij komt. Hoe kun je het beste met je kind praten over verlies? Hier zijn enkele tips om het open, eerlijk en ondersteunend te doen.
1: Wees eerlijk en duidelijk
We willen kinderen vaak beschermen, maar onduidelijke woorden kunnen ze juist verwarren. Zinnen als “Hij slaapt” of “Hij is op reis gegaan” kunnen kinderen bang maken voor slapen of op vakantie gaan. Wees duidelijk: leg uit dat als iemand overlijdt, zijn hart stopt en zijn lichaam niet meer werkt. Duidelijke woorden helpen kinderen om beter te begrijpen wat er gebeurt.
2: Neem de tijd
Kinderen verwerken groot nieuws in stapjes, net als kleine hapjes van een appel. Verwacht niet dat ze het in één keer snappen. Vertel in korte, eenvoudige woorden wat er is gebeurd. Kinderen geven vaak zelf aan wanneer ze klaar zijn om verder te praten of om weer te gaan spelen. En ze komen vanzelf bij je terug als ze meer willen weten.
3. Het belang van steun
Verlies kan kinderen onzeker maken, soms ook bang om alleen gelaten te worden. Zorg dat je kind weet dat er veel mensen zijn die om hen geven en er voor hen zullen zijn. Dat geeft een veilig gevoel in een moeilijke tijd.
4. Het is oké om te huilen
Het helpt kinderen als ze zien dat volwassenen ook verdrietig mogen zijn. Door jouw emoties te delen, laat je zien hoe je gezond om kunt gaan met verdriet. Vertel waarom je huilt en dat dit normaal is – misschien voelen ze zich daardoor vrijer om hun eigen gevoelens te delen.
5. Bereid ze voor op de uitvaart
Een uitvaart kan een intense ervaring zijn met veel emoties. Vertel je kind wat ze daar kunnen verwachten, wie er zullen zijn, en waar het zal plaatsvinden. Je kunt samen de locatie bezoeken, zodat ze alvast een beeld hebben. Als het passend voelt, kan je kind ook een rol hebben, zoals een bloem neerleggen of een tekening maken – zolang het maar iets is dat zij zelf willen.
6. Geef hoop
Herinner je kind eraan dat het leven na verlies weer verdergaat, ook al is dat nu moeilijk voor te stellen. Een simpele oefening kan hierbij helpen: teken samen een hand op papier en schrijf bij elke vinger iets leuks of spannends om naar uit te kijken. Zo wordt zichtbaar dat er ook mooie momenten in het verschiet liggen.